Chỉ số Rác thải nhựa do quỹ từ thiện Minderoo trụ sở tại Australia công bố lần đầu tiên cho thấy phần nhiều nhựa dùng một lần được tạo ra bởi số ít công ty. Các loại nhựa dùng một lần phổ biến là khẩu trang, thiết bị y tế, túi nilon, cốc cà phê hay màng bọc thực phẩm…. Chúng có điểm chung là đều được tạo ra từ nhiên liệu hóa thạch và vô cùng khó phân hủy.
Các nhà nghiên cứu cũng ước tính lượng nhựa dùng 1 lần sẽ tăng lên 30% trong 5 năm tới, khiến tình trạng nóng lên toàn cầu và ô nhiễm các đại dương ngày càng trở nên nghiêm trọng. Năm 2019, 130 triệu tấn nhựa dùng một lần bị vứt bỏ trên toàn cầu, với 35% được đốt, 31% bị chôn lấp trong các bãi thải và 19% bị vứt ra mặt đất hoặc thải ra các đại dương.
Chỉ số Rác thải nhựa sử dụng các nguồn dữ liệu để theo dõi dòng chảy của nhựa dùng một lần trong suốt vòng đời của chúng, từ hạt nhựa cho tới rác thải. Họ còn ước tính được nơi chúng ra đời, chuyển đổi, tiêu thụ và xử lý. Theo đó, ExxonMobil đứng đầu trong số các doanh nghiệp sản xuất nhựa dùng một lần. Năm 2019, doanh nghiệp này góp 5,9 triệu tấn nhựa dùng một lần trong tổng số rác thải nhựa của thế giới.
Phản hồi về thông tin này, ExxonMobil cho biết họ “chia sẻ mối quan ngại của xã hội về rác thải nhựa và đồng ý rằng vấn đề này phải được giải quyết”. Tập đoàn này cũng nhấn mạnh gốc rễ của vấn đề chỉ có thể được xử lý triệt để khi có sự kết hợp giữa doanh nghiệp, chính phủ, các nhóm bảo vệ môi trường và người dùng.
Bản thân ExxonMobil cho biết giải pháp mà họ đang triển khai nhằm giải quyết rác thải nhựa là tăng khả năng tái chế, hỗ trợ các nỗ lực thu hồi chất thải nhựa nhiều hơn cũng như các giải pháp tiên tiến hơn để giảm lượng khí thải nhà kính liên quan đến sản xuất.
Ngoài việc nhấn mạnh một nửa lượng nhựa dùng một lần được tạo ra bởi 20 công ty, Chỉ số Rác thải nhựa còn cho biết gần 60% nguồn tài chính thương mại cho ngành nhựa dùng một lần được cung cấp bởi 20 ngân hàng toàn cầu. Kể từ năm 2011, họ đã cho vay 30 tỷ USD để các doanh nghiệp sản xuất nhựa dùng một lần.
Trong lời nói đầu của Chỉ số, cựu Phó Tổng thống Mỹ Al Gore viết rằng khủng hoảng khí hậu và rác thải nhựa đang “ngày càng hòa quyền vào nhau”. Bầu không khí giờ như một chiếc cống mở cho khí thải đốt nóng hành tinh và đại dương thì như bác rác lỏng của nhựa.
Khi ngành công nghiệp điện và vận tải đang dần chuyển sang năng lượng sạch, các công ty khai thác và bán nhiên liệu hóa thạch đang tranh giành để mở rộng ồ ạt thị trường hóa dầu của họ. ¾ trong số đó là để phục vụ sản xuất nhựa.
“Vì hầu hết nhựa được làm từ dầu và khí đốt, đặc biệt là khí, nên việc sản xuất và tiêu thụ nhựa đang trở thành nguyên do chính của khủng hoảng khí hậu. Nó tạo ra lượng khí thải nhà kính tương đương với một quốc gia lớn”, ông Gore viết.
