Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa công bố dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư 01/2020/TT-NHNN quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.
Một trong những thay đổi đáng chú ý nhất tại dự thảo là NHNN cho phép TCTD, chi nhánh NHNg được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ đủ tiêu chuẩn đối với nợ được giải ngân từ ngày 23/01/2020 đến trước ngày 25/4/2020.
NHNN cho biết, theo quy định tại Thông tư 01, TCTD, chi nhánh NHNg được giữ nguyên nhóm nợ như đã phân loại theo quy định của Ngân hàng Nhà nước tại thời điểm gần nhất trước ngày 23/01/2020 đối với các số dư nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi theo Thông tư 01. Theo đó, chỉ có các khoản giải ngân trước ngày 23/01/2020 mới có kết quả phân loại nợ theo quy định của Ngân hàng Nhà nước tại thời điểm gần nhất trước ngày 23/01/2020, do đó, quy định trên được hiểu rằng, Thông tư 01 không áp dụng đối với số dư nợ giải ngân sau ngày 23/01/2020.
Với các thông tin có được tại thời điểm xây dựng Thông tư 01, Ngân hàng Nhà nước xác định rằng, sau ngày 23/01/2020, các TCTD, chi nhánh NHNg đã nắm bắt được cơ bản thực trạng dịch Covid 19 tại Việt Nam, vì vậy, đối với các khoản giải ngân sau ngày 23/01/2020, TCTD, chi nhánh NHNg phải chủ động thảo luận, thống nhất với khách hàng về lịch trả nợ phù hợp với năng lực trả nợ và mức độ chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid 19 của khách hàng. Theo đó, việc cho phép cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ đối với số dư nợ giải ngân sau ngày 23/01/2020 là không phù hợp.
Tuy nhiên, trên thực tế, dịch Covid 19 diễn biến rất nhanh, phức tạp, mức độ ảnh hưởng sâu rộng đến hầu hết các ngành, lĩnh vực của nền kinh tế trong nước, gây ra khủng hoảng kinh tế xã hội nghiêm trọng trên toàn cầu. Do không lường trước được các tác động của dịch đến hoạt động sản xuất, kinh doanh nên đối với các khoản giải ngân sau ngày 23/01/2020, việc xác định lịch trả nợ cho khách hàng của TCTD, chi nhánh NHNg chưa phù hợp với mức độ chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid 19 của khách hàng. Vì vậy, theo phản ánh của nhiều TCTD, chi nhánh NHNg và một số doanh nghiệp (thì phần lớn các khoản giải ngân sau ngày 23/01/2020 (đặc biệt là các khoản cho vay ngắn hạn), khách hàng vẫn không có khả năng trả nợ theo kỳ hạn, thời hạn tại hợp đồng, thỏa thuận cho vay.
Từ các lý do nêu trên, NHNN thấy rằng việc bổ sung quy định cho phép các TCTD, chi nhánh NHNg được áp dụng quy định tại Thông tư 01 cho các khoản giải ngân từ ngày 23/01/2020 có lịch trả nợ gốc và/hoặc lãi phát sinh trong khoảng thời gian từ ngày 23/01/2020 đến ngày 31/12/2020 và chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid 19 là cần thiết. Tuy nhiên, với việc Việt Nam đã và đang kiểm soát được dịch Covid 19, để tránh việc lợi dụng chính sách gây hậu quả nợ xấu cho toàn hệ thống TCTD, chi nhánh NHNg trong các năm tiếp theo thì việc giới hạn phạm vi các khoản giải ngân từ ngày 23/01/2020 cũng rất cần thiết.
Vì vậy, NHNN đề xuất sửa đổi, bổ sung Thông tư 01 theo hướng cho phép TCTD, chi nhánh NHNg được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ đủ tiêu chuẩn đối với các khoản giải ngân từ ngày 23/01/2020 đến ngày 24/4/2020. NHNN đánh giá rằng thời điểm 24/4/2020 là phù hợp bởi đây là thời điểm Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 19/CT-TTg về việc tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch Covid 19 trong tình hình mới. Đồng thời, đến thời điểm này thì các TCTD, chi nhánh NHNg đã nắm bắt được đầy đủ tình hình dịch bệnh trong nước và quốc tế và cũng đã xây dựng các kịch bản ứng phó dịch. Theo đó, đối với các khoản giải ngân sau ngày 24/4/2020, TCTD, chi nhánh NHNg đã có thể đánh giá được đầy đủ mức độ ảnh hưởng của dịch Covid 19 thì cần căn cứ vào đặc điểm của khách hàng để thống nhất với khách hàng lịch trả nợ phù hợp mà không được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ theo quy định tại Thông tư 01.
Bên cạnh đó, Dự thảo Thông tư cũng quy định cụ thể khoảng thời gian phát sinh nghĩa vụ trả nợ gốc và/hoặc lãi của khoản cho vay, cho thuê tài chính được cơ cấu lại thời hạn trả nợ. NHNN dự kiến quy định như sau: Phát sinh nghĩa vụ trả nợ gốc và/hoặc lãi trong khoảng thời gian từ ngày 23/01/2020 đến ngày 31/12/2020.
