Mối quan hệ đoàn kết đặc biệt Việt Nam – Lào đang ngày càng phát triển đi vào chiều sâu, thiết thực và hiệu quả trên tất cả các lĩnh vực. Đặc biệt, trong lĩnh vực hợp tác năng lượng giữa Việt Nam với Lào, lãnh đạo hai nước đã thực hiện ký kết một số thỏa thuận gồm: Biên bản ghi nhớ giữa Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam và Chính phủ nước CHDCND Lào năm 2016 về Hợp tác đầu tư các dự án thủy điện tại Lào, liên kết lưới điện và nhập khẩu điện từ Lào; Hiệp định giữa Chính phủ Nước CHDCND Lào và Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam năm 2019 về Hợp tác Phát triển các công trình năng lượng điện và mỏ. Theo đó, Việt Nam sẽ nhập khẩu điện từ Lào với công suất từ 3000 – 5000 MW trong giai đoạn 2020-2030 để góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Với nhiều điều kiện tự nhiên thuận lợi để phát triển các dự án thủy điện và chiến lược trở thành tấm pin của Đông Nam Á, Chính phủ Lào đã tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tham gia, đầu tư phát triển các dự án thủy điện theo hình thức BOT. Đến nay đã có nhiều nhà máy thủy điện tại Lào xuất khẩu điện năng sang Việt Nam do các chủ đầu tư Việt Nam và Lào đầu tư, có thể kể đến một số dự án như: Thủy điện Xekaman 1 (290 MW) và Xekaman SanXay (36 MW) do Công ty Điện Việt – Lào là chủ đầu tư; Cụm thủy điện Nậm Săm (265 MW) và Cụm thủy điện Nậm Mô (505 MW) do Tập đoàn Phong-sub-thạ-vy là chủ đầu tư.
