Bộ phận phân tích của Công ty chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cho biết, trong tháng 8, tỷ giá trung tâm và tỷ giá giao dịch thực tế tại các NHTM có diễn biến trái chiều. Trong khi tỷ giá trung tâm giảm 13 đồng (tương đương 0,06%) thì tỷ giá tại các ngân hàng lại tăng nhẹ 9 đồng (tương đương 0,04%). Về tổng thể thì mức biến động như trên là không quá lớn. Như vậy, so với cuối năm 2019 thì tỷ giá trung tâm vào cuối tháng 8 đã tăng 0,2% trong khi tỷ giá tại các NHTM gần như đi ngang, không có sự thay đổi nào.
Xu hướng hạ nhiệt của USD trên thị trường thế giới tiếp tục là nguyên nhân chính giúp tỷ giá USD/VND giảm trong tháng 7. Đây là tháng thứ 2 liên tiếp USD có xu hướng giảm trên thị trường thế giới. So với cuối năm 2019 thì chỉ số USD Index vào cuối tháng 8 đã giảm 4,3%. Ngoài ra, việc Việt Nam duy trì trạng thái xuất siêu lớn (đạt 11,9 tỷ USD trong 8 tháng đầu năm) cũng giúp nguồn cung USD được duy trì.
Việc Bộ Tài chính Mỹ mới đây cho biết Việt Nam đã có động thái mua vào lượng lớn ngoại tệ trong năm 2019 khiến rủi ro Việt Nam bị Mỹ đưa vào danh sách thao túng tiền tệ trong kỳ đánh giá tới tăng lên. Để tránh rủi ro trên trở thành hiện thực, các chuyên gia của BVSC cho rằng NHNN có thể sẽ tạm dừng hoặc hạn chế việc mua vào ngoại tệ trong ngắn hạn. Do vậy, nếu trạng thái xuất siêu của Việt Nam tiếp tục duy trì ở mức cao, VND có thể sẽ lên giá nhẹ so với USD trong thời gian tới.
Cũng liên quan đến động thái mới nhất từ phía Mỹ, theo TS. Phan Minh Ngọc, điều cần tránh để không bị dán nhãn “thao túng tiền tệ” chỉ là NHNN sẽ không được cho thấy có bằng chứng là đã và đang mua vào USD như trong quá khứ mà thôi.
Ở thời điểm hiện tại thì việc dừng mua USD của NHNN có thể là cần thiết vì Việt Nam đang có thặng dư thương mại lớn với Mỹ và quỹ dự trữ ngoại tệ đã đủ lớn (trên mức tối thiểu cần có là 3 tháng nhập khẩu). Tuy nhiên, trong tương lai, NHNN vẫn có thể nối lại việc mua USD trong một chính sách tổng thể làm yếu VND để kích thích xuất khẩu nếu thặng dư thương mại với Mỹ giảm đi hoặc đảo chiều, và dự trữ ngoại hối tụt giảm tương đối so với nhập khẩu v.v… mà không sợ bị Mỹ cáo buộc thao túng tiền tệ.