Theo ông Lê Hòa Bình-Phó Chủ tịch UBND TPHCM, sau đợt dịch COVID-19, lãnh đạo TPHCM đã nhận ra nhiều vấn đề. Trong đó có việc phải gấp rút xây dựng nhà ở xã hội để cho công nhân thuê, mua và không thể để một căn nhà 20m2 mà 5-6 người ở.
1 triệu căn nhà giá rẻ
Ông Hoàng Tùng, Chủ tịch UBND TP Thủ Đức cho biết vừa khởi công dự án nhà ở xã hội cho công nhân trên khu đất có diện tích 20.875m2 nằm gần KCN Cát Lái, với tổng mức đầu tư khoảng 1.200 tỷ đồng. Dự án có trên 1.000 căn hộ, được bố trí đầy đủ các tiện ích về thương mại dịch vụ, nhà trẻ, hồ bơi, công viên, hệ thống sân bãi thể dục thể thao ngoài trời… đáp ứng nhu cầu sinh sống cho hơn 3.000 người. Khu nhà ở này dự kiến hoàn thành vào quý 4/2024.
Theo ông Hoàng Tùng, đây là một trong những dự án hiện thực hóa chủ trương xây 1 triệu căn nhà giá rẻ cho công nhân, người thu nhập thấp ở TPHCM. Thủ Đức xác định việc quy hoạch, xây dựng nhà ở xã hội (NƠXH) là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong nhiệm kỳ 2021-2025 để có quỹ nhà phục vụ cho công nhân, tạo điều kiện cho người lao động ổn định cuộc sống, an tâm sản xuất. Đây cũng là giải pháp để từng bước phục hồi hoạt động của các doanh nghiệp (DN) trong tình hình mới.
Ông Hoàng Minh Tuấn Anh, Chủ tịch UBND quận 7 cho biết, quận đã có công văn đề xuất UBND TPHCM xem xét về việc sử dụng tạm thời 8 khu đất trên địa bàn quận để xây nhà lưu trú cho công nhân tại các khu chế xuất, khu công nghiệp trong thời hạn 3 năm. Tám khu đất này có tổng diện tích hơn 13ha, hiện đều do các đơn vị nhà nước quản lý và sử dụng.
Mới đây, UBND TPHCM đã giao Sở Xây dựng nghiên cứu, đề xuất phương thức đầu tư xây dựng NƠXH phục vụ công nhân trên một khu đất rộng 15ha tại xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh. Ông Trần Hoàng Quân, Giám đốc Sở Xây dựng TPHCM cho biết, giai đoạn 2021-2025, TPHCM dự kiến xây dựng 50 triệu m2 sàn, với 366.000 sản phẩm. Trong đó, có 30.000 căn NƠXH cho công nhân và người thu nhập thấp.
Mọi thứ đã sẵn sàng
Theo ông Lê Hòa Bình, trong vòng 1 năm, các DN có thể xây 300.000 căn nhà cho công nhân. “Hiện nay, đất đã có sẵn, thủ tục có sẵn, các DN chỉ cần thần tốc về thủ tục hành chính là có thể tiến hành”, ông Bình nói.
Về thủ tục, ông Trần Hoàng Quân cho hay, TPHCM đã xây dựng các quy trình rút ngắn quy định hành chính để làm NƠXH. Theo đó, nếu DN có đất thì chỉ cần 200 ngày là xong pháp lý để triển khai thi công. Với đất của Nhà nước, DN nộp hồ sơ thẳng lên UBND thành phố để làm thủ tục nhanh hơn và triển khai ngay khi được thông qua. Hiện nay, TPHCM lập 2 tổ công tác để đẩy nhanh tiến độ. Tổ đầu tư do Chủ tịch UBND thành phố phụ trách để giải quyết các vấn đề về đầu tư dự án. Tổ thứ 2 là tháo gỡ khó khăn cho DN, mỗi tuần hoặc nửa tháng họp một lần.
Ông Trần Hoàng Ngân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM cho biết, thời gian trả góp mua NƠXH đã được nâng lên 25 năm, số tiền trả hằng tháng cũng nhỏ hơn so với quy định 10-15 năm như trước đây. Tuy nhiên, để mua được nhà, người lao động phải có khoản tiết kiệm 200-300 triệu đồng. Với mức thu nhập mỗi tháng chỉ 8-10 triệu đồng và mặt bằng giá hiện tại, phần lớn công nhân chỉ có thể bảo đảm cuộc sống tối thiểu ở TPHCM chứ khó tích lũy. Do đó, ông Ngân đề xuất, Nhà nước cần dành một phần nguồn đầu tư công 2,87 triệu tỷ đồng tập trung cho khu vực tư, tức hỗ trợ cho doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh, xây dựng các khu ký túc xá, khu lưu trú đảm bảo an toàn cho người lao động, giữ họ ở lại với TPHCM.
Ông Nguyễn Hồng Văn, Phó Tổng giám đốc Công ty Đầu tư tài chính nhà nước TPHCM (HFIC) cho hay, trong danh mục cho vay và đầu tư của HFIC giai đoạn 2021-2025 vừa được UBND TPHCM thông qua, có xác định phải tập trung hỗ trợ đầu tư các dự án nhà ở cho người có thu nhập thấp, nhà ở cho công nhân, ký túc xá sinh viên trên địa bàn. Đặc biệt, các dự án làm nhà ở cho công nhân còn được hỗ trợ lãi vay 100% từ chương trình kích cầu của TPHCM.
Ông Nguyễn Văn Bé, Chủ tịch Hiệp hội DN các KCX-KCN TPHCM cho biết, hiện có 288.000 công nhân tham gia sản xuất tại 1.500 DN trong 18 khu chế xuất, khu công nghiệp, khu công nghệ cao tại TPHCM. Tuy nhiên, khu lưu trú tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao chỉ đáp ứng 5-10% nhu cầu nhà ở của công nhân.
Bình Dương cần 300 nghìn căn nhà ở xã hội
Ông Võ Hoàng Ngân, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Bình Dương cho biết, tỉnh này cần có thêm khoảng 300.000 căn hộ theo mô hình NƠXH mới đáp ứng nhu cầu. Bình Dương có 1,2 triệu lao động, trong đó khoảng 85% là người lao động ngoại tỉnh. Để giải quyết vấn đề an cư cho số đông người dân chưa có nhà ở và ổn định lao động, tỉnh Bình Dương đã đầu tư xây dựng hàng trăm nghìn căn NƠXH. Tuy nhiên, số lượng vẫn còn ít so với nhu cầu thực tế.
Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Nguyễn Văn Lợi cho biết, địa phương đã xây nhiều dự án NƠXH nhưng mới đáp ứng được 1/5 nhu cầu. Các địa phương như TP.Dĩ An, TP.Thuận An và TX.Tân Uyên là nơi tập trung nhiều công nhân lao động. Tuy nhiên, ở đó lại rất ít NƠXH. Trong đó, TX.Tân Uyên là nơi có đông công nhân nhất nhưng hiện vẫn chưa có dự án NƠXH nào. Ông Lợi cũng cho hay, tới đây địa phương đặc biệt quan tâm, đầu tư xây dựng thêm hàng loạt dự án nhà ở dành cho người thu nhập thấp. “Bình Dương sẽ tạo mọi điều kiện về đất đai, vị trí để các đơn vị, DN đầu tư xây dựng nhà ở cho người lao động một cách hiệu quả nhất”, ông Lợi nói.
Ông Võ Hoàng Ngân cho biết, địa phương chú trọng đầu tư, xây dựng, phát triển NƠXH bằng nhiều nhóm giải pháp. Theo đó, cùng với việc ưu tiên sử dụng vốn ngân sách để đầu tư xây NƠXH thuộc sở hữu Nhà nước để cho thuê, nhằm khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư xây dựng, tỉnh Bình Dương sẽ cụ thể hóa cơ chế ưu đãi về đất đai, tài chính đối với các dự án phát triển NƠXH phù hợp với các quy định của Chính phủ, thực hiện đa dạng hóa các phương thức đầu tư xây dựng nhà ở cho người thu nhập thấp. Đặc biệt, Bình Dương sẽ đẩy mạnh rà soát việc thực hiện bố trí quỹ đất 20% đất ở trong các dự án nhà ở thương mại trên 10 ha để thúc đẩy triển khai đầu tư xây dựng, tạo lập quỹ NƠXH cho tỉnh.
Trong giai đoạn 2016-2020, tỉnh Bình Dương thu hút đầu tư NƠXH với 86 dự án, có tổng diện tích sử dụng đất gần 200.000 ha, tương đương khoảng 3,9 triệu m2 sàn. Người thu nhập thấp được ưu tiên mua NƠXH và được hỗ trợ vay vốn. (HƯƠNG CHI)