Nụ cười hiền hậu, đôi mắt rạng ngời của cô giáo Chu Thị Tú Liên – Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học và Trung học cơ sở (TH&THCS) Hoàng Văn Thụ, thị xã Nghĩa Lộ khiến câu chuyện của chúng tôi trở nên cởi mở và gần gũi hơn. Cô là nữ giáo viên đầu tiên mang những điệu xòe Thái đến với học sinh, giúp các em hiểu được giá trị văn hóa truyền thống – nét đặc trưng của mảnh đất Mường Lò, Nghĩa Lộ.
Quê gốc ở Cao Bằng, là người dân tộc Ngái, nhưng cô Liên lại có niềm đam mê, yêu thích với những điệu xòe Thái, cô chia sẻ: “Tôi thích những điệu nhạc, điệu xòe và luôn bị cuốn hút vào vòng xòe ấy. Qua năm tháng gắn bó với Mường Lò, được tham gia nhiều hội xòe và xòe Thái đã trở thành niềm đam mê của tôi. Vì vậy, trong vai trò cán bộ quản lý, ngoài giờ lên lớp cho học sinh, tôi luôn muốn các học trò của mình tìm hiểu về nét đẹp văn hóa truyền thống của địa phương, về những điệu xòe của người Thái”.
Từ năm 2009-2016, cô Liên đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ, chức vụ. Từ Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra giáo dục Nghĩa Lộ rồi Phó Bí thư, Phó Hiệu trưởng, Chủ tịch Công đoàn Trường Tiểu học Nguyễn Bá Ngọc (thị xã Nghĩa Lộ), dù bận rộn, nhưng cô vẫn nuôi dưỡng niềm đam mê xòe. Để rồi, chính cô là một trong những người đầu tiên khơi nguồn, lên ý tưởng, triển khai các hoạt động ngoại khóa bằng múa xòe trong trường học. Cô Liên đã trực tiếp phụ trách, xây dựng đội ngũ dạy múa xòe, nòng cốt là các giáo viên trong trường để tổ chức dạy múa xòe cho học sinh từ lớp 1 đến lớp 5.
Nguyễn Bá Ngọc cũng là trường tiểu học đầu tiên ở thị xã Nghĩa Lộ đưa múa xòe vào trường học. Dưới sự uốn nắn, chỉ bảo của cô Tú Liên và các thầy cô giáo, nhà trường đã xây dựng được những đội múa xòe nổi trội, tham gia nhiều hội thi cấp trường, thị xã.
Đặc biệt, năm 2014, Trường đã giành giải Nhất tại Hội thi Xòe cổ của thị xã. Năm 2016, cô Liên được phân công công tác tại Trường TH&THCS Hoàng Văn Thụ, đảm nhiệm chức vụ Phó Hiệu trưởng, Chủ tịch Công đoàn và giờ là Phó Bí thư, Phó Hiệu trưởng nhà trường.
Là người đi đầu trong mọi hoạt động, phong trào thi đua của Trường, không chỉ trực tiếp giảng dạy, cô Liên tiếp tục thành lập đội giáo viên dạy múa xòe, hướng dẫn các em học sinh từ 6 điệu xòe Thái cơ bản cho đến từng điệu múa nâng cao; thành lập Câu lạc bộ Sắc Thái của học sinh nhà trường. Cô đã cùng với nhà trường tổ chức Hội thi múa xòe tập thể; cho các em tìm hiểu về nét đẹp văn hóa ở địa phương; hướng dẫn, tổ chức và tham gia nhiều trò chơi của người Thái như thi: tết tóc, kéo co, đẩy gậy…
Trong hoạt động múa xòe của học sinh nhà trường, để tạo không khí tươi vui, không nhàm chán, cô Tú Liên thường xây dựng kịch bản theo từng chủ đề, chủ điểm như: Đất nước, Tết Độc lập, Bác Hồ – Người cho em tất cả… tổ chức vào dịp lễ, tết luôn nhận được sự ủng hộ tích cực, tham gia nhiệt tình của học sinh toàn trường. Nổi bật là vòng xòe “Bác Hồ – Người cho em tất cả” có sự tham gia của hơn 700 em học sinh toàn trường, cũng là vòng xòe lớn nhất của học sinh ở Nghĩa Lộ.
Đặc biệt, năm học 2018-2019, dưới sự hướng dẫn của cô Tú Liên, em Lường Thị Hoài Hương và Lường Quang Duy đại diện Trường TH&THCS Hoàng Văn Thụ đã đoạt giải Nhì cấp thị, cấp tỉnh trong Cuộc thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật cho học sinh trung học với đề tài “Bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể” về múa xòe và được dự thi cấp quốc gia.
Cô giáo Trần Thị Hằng – giáo viên Trường TH&THCS Hoàng Văn Thụ chia sẻ: “Cô Liên là người nhiệt tình trong công tác, luôn đi đầu trong mọi hoạt động, phong trào thi đua của Trường. Đồng thời rất tích cực trong xây dựng, triển khai các hoạt động ngoại khóa, đặc biệt là môn múa xòe cho học sinh nhằm gìn giữ và phát huy nét đẹp, bản sắc văn hóa dân tộc”.
Từ đam mê, yêu thích xòe Thái, cô Tú Liên đã tâm huyết truyền lửa sang thế hệ học trò, đó cũng là những đóng góp vô cùng thiết thực, ý nghĩa để giữ hồn những điệu xòe – nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Thái trên vùng đất Mường Lò.
